Executieve functies

In een vorig artikel heb ik al verteld over dopamine als geluk hormoon, maar dopamine is tevens een neurotransmitter, het is een stofje dat informatie naar de juiste delen van de hersens stuurt. Daarom heeft het ook invloed op de executieve functies.
Daar ga ik het hier over hebben.

Wat zijn executie functies:

Executieve functies zijn alle regelfuncties op het uitvoerend gebied, die essentieel zijn voor het realiseren van doelgericht en/of aanpassend gedrag. Ze hebben alle een controlerende/aansturende functie. Executieve functies bepalen: het doel van handelingen of gedrag. Schakelen afleidingen uit. Plannen de volgorde van handelingen & voeren die handelingen uit in de juiste volgorde. Ze controleren het effect van handelen aan de hand van toekomstige effecten (het lange termijn inzicht). Ze reguleren emoties, motivatie en alertheid. Ook zorgen ze ervoor dat leert van het verleden, en beslissingen maakt aan de hand van wat je hebt geleerd in het verleden, in combinatie met verwachtingen & beslissingen over de toekomst.

Aan de hand van een grappig en recentelijk voorbeeld ga ik jullie uitleggen hoe de executieve functies werken en wat er mis kan gaan.

Gisteren had ik eerst tot 19:00 begeleiding.
Na de begeleiding dacht ik: ik ga zo wel koken eerst even wat tv kijken.
Het eerst volgende moment dat ik op de klok keer was het alweer 20:00.

• Dit stukje is een executieve functie dat valt onder tijdsbesef/tijdsgevoel.

Het gezegd de tijd vliegt of kruipt geld letterlijk en figuurlijk voor ons. We hebben moeite met het aanvoelen van tijd. Hoe lang duurt een taak, wat kan ik doen in de tussentijd. De planning van tijd en het goed in de gaten houden van tijd. Kortom tijdsmanagement. Als we om 15:00 een afspraak hebben doen we voor die tijd helemaal niets.

Vervolgens kwam ik op het impulsieve idee om pannenkoeken te bakken.
Ik had alles ervoor dus dat moest lukken.
Vervolgens bedacht ik; waarom verse melk gebruiken als lang houdbare melk ook kan, melk is melk immers.

• Dit stukje speelt in op de executieve functie van reflectie & anticipatie.

Het jezelf geen tijd geven om na te denken over de toekomstige gevolgen of terug te denken aan leermomenten uit het verleden, maar het leven in het hier en nu.

Dus ik begon enthousiast aan mijn pannenkoekenmix, terwijl mijn hele aanrecht nog vol stond met andere afwas.

• Dit stukje is het stukje executieve functie dat uitvoerende taken regelt en in de juiste volgorde uitvoert en overzicht behoud. 

Waardoor ik nog meer mijn overzicht kwijt raakte en vervolgens mijn hersens uiteindelijk een taakverlamming kregen.

Wat is taakverlamming?

Taak verlamming is dat je het overzicht zo ver kwijt bent dat je niet meer weet waar je moet beginnen en je hersens vervolgens denken tja dan niet, waardoor je nergens toe komt. Het gevoel van ergens als een berg tegenop zien maar dan het formaat van de Himalaya gebergte. Of het begin van een rolletje plakband vinden, maar dan met taken.

• Dit stukje is de executieve functie die het starten en afmaken van taken regelt.

(in dope dope give me dopamine ga ik in op het stukje motivatie wat hierbij komt kijken.)

Door de verse melk te vervangen door lang houdbare melk, werden de pannenkoeken heel dik en machtig en ik vond ze een beetje naar Play Doh klei smaken (vraag me niet naar hoe ik dat weet, ik ben een ADHHer weet je nog), zelfs met kaas.
Daardoor heb ik er maar 1 op, de rest heb ik ingevroren.
Wat een hele teleurstelling creëerde, zodanig dat ik het mezelf zwaar kwalijk nam.

• Hier komt het stukje emotieregulatie bij kijken, ook weer executieve functie. 

(Als ik het stukje Theory of Mind en hot/cold Theory of Mind zal bespreken, zal ik dit stukje ook uitgebreider bespreken.)

Terwijl dat ik, nadat ik mezelf een klein beetje had toegesproken, een beginnetje maakte met opruimen, herinnerde ik me ineens een goed onderwerp voor mijn blog. Ik kon het niet loslaten en moest het meteen opschrijven, voor ik het zou vergeten. Vervolgens was ik dus weer kwijt dat ik eigenlijk bezig was met opruimen.

Dit zijn 2 executieve functies:

• De eerste is prospectief geheugen.

Het herinneren van de juiste dingen op het juiste moment.

• Het tweede is werkgeheugen of RAMgeheugen.

Beter bekend als het korte termijn geheugen.
Het herinneren van tijdslijnen; wat was er zonet gebeurd of wat moet ik nu doen.
Een ander voorbeeld is naar de keuken lopen en vervolgens niet meer weten waarom je dat ging doen.

geef me de 5 kan je veel tips geven om hierbij te helpen en ermee om te gaan.